Google, Facebook...: wat is er mis met gratis?

Monopolie

Als je ziet dat googelen in het Groene boekje komt te staan, moet je niet veel meer vragen stellen. Google heeft een monopoliepositie in de wereld van zoekmachines. En je hoeft blijkbaar geen linkse zonderling te zijn om dat erg te vinden: ook de Europese Commissie heeft bezwaren tegen het misbruik dat Google maakt van deze positie. De manier waarop zoekresultaten gesorteerd worden is uiteraard van zeer groot belang voor iedereen die gebruik maakt van het internet (zowel als je websites maakt, als wanneer je de zoekmachine zelf gebruikt). De hiervoor gebruikte criteria zijn niet transparant en nu blijkt dat Google wel degelijk eigen producten wat prominenter in het uitstalraam plaatst. Maar de invloed kan ook verder gaan dan dat. De macht die ze hebben kan aangewend worden voor om het even welk doel, één voorbeeld is het winnen van verkiezingen (extra links: 1, 2).

Facebook heeft een gelijkaardige positie in de sociale media. De dominantie gaat zo ver dat activiteiten georganiseerd worden via het medium, clubs gaan er van uit dat je een FB account gebruikt. Je zal het maar oneens zijn met hun gebruiksvoorwaarden, waarin je o.a. afstand doet van je intellectuele eigendomsrechten van alles wat je plaatst en deelt en toestemming geeft aan Facebook om die inhoud te gebruiken voor eigen commerciële doeleinden, disputen uit te vechten voor een rechtbank in Californië. 

Uiteraard zijn er andere sociale netwerken die net hetzelfde beleid voeren, maar nog niet dezelfde monopoliepositie bezitten. Maar wat als Apple, Microsoft, Google of Facebook die morgen opkopen?

Gratis? U bent een product.

En al deze diensten worden u ogenschijnlijk gratis aangeboden. Het klopt dat u niet betaalt, maar misschien had u dat beter wel gedaan. De data die verzameld worden, worden voornamelijk gebruikt om gerichter advertenties te kunnen plaatsen. Een markt die blijkbaar groot genoeg is om heel veel geld te verdienen.

Privacy

Google en Facebook traceren uw data op voor de hand liggende, maar ook op minder voor de hand liggende manieren. Uiteraard wordt uw GMail-inbox gelezen, uw zoekgeschiedenis geregistreerd, de inhoud van uw posts geanalyseerd. Maar Google Maps weet ook waar u geweest bent. Alle websites die gebruik maken van Google Analytics of Google Fonts delen uw gegevens via deze technologieën ook met Google. Als ze een social widget gebruiken om inhoud te delen, dan wordt code ingeladen van Facebook, Twitter of andere en op die manier wordt uw bezoek ook weer geregistreerd door hen, ook al bent u niet ingelogd of hebt u zelfs geen account.

En misschien nog het frappantste van de hele zaak dat er een grote kans is dat u dit helemaal niet er vindt. Maar “zeggen dat je het recht op privacy niet belangrijk vindt omdat jij niets te verbergen hebt, is niet anders dan zeggen dat je vrije meningsuiting niet belangrijk vindt, omdat je niets te zeggen hebt.” (citaat van Edward Snowden - gekopieerd van bof.nl)

Welke alternatieven?

Alternatieven voor Facebook

• Diaspora
  • Diaspora is een virtueel sociaal netwerk met een meer gedecentraliseerde aanpak dan facebook. Iedereen die beschikt over een server kan haar eigen diaspora-pod opstarten waar mensen zich kunnen registreren. De verschillende pods worden met elkaar verbonden om informatie te delen. Uw gegevens komen dus niet terecht op servers in het domein van een multinational maar op een pod naar uw keuze. Nestor experimenteert momenteel met het gebruik van een diaspora-pod.
• GNU Social
  • GNU social lijkt gelijkaardig aan diaspora met daarbij de mogelijkheid voor ontwikkelaars om extensies aan de functionaliteit te implementeren.
• vele andere

Alternatieve zoekmachines:

• DuckDuckGo
  • DuckDuckGo kende een gigantische stijging in gebruik in de nasleep van de onthullingen van Edward Snowden. Het bedrijf is fanatiek wat betreft privacy. Het heeft zelfs gezorgd voor een tor-node zodat gebruikers die DuckDuckGo benaderen met tor minder last hebben van vertraging.
• Ixquick

Tools om niet getrackt te worden:

• Privacy Badger
  • Privacy Badger is een extensie voor uw browser die adverteerders en andere entiteiten die uw surfgedrag willen volgen, blokkeert
• Blur

Communicatie:

• signal
  • Skype blijft één van de meest gebruikte manieren om in real-time online te communiceren. Ondertussen is het duidelijk dat de software het niet al te nauw neemt met privacy. Open Whisper Systems, de uitvinders van signal, hebben zich toegelegd op het ontwikkelen van een encryptie-oplossing voor alle real-time communicatie tussen twee toestellen. Het werkt op iOS en Android en wordt voortdurend uitgebreid.

Meer lezen:

• Privacy, een mensenrecht (e-book)
• Bits of Freedom
• Security in a box

Opmerkingen of suggesties welkom via contact